Online intihal tespiti hizmetimiz
Inhaltsverzeichnis
- 1 İNTİHALİN TANIMI
- 2 İntihal: İkinci el yaratıcılık
- 3 Ünlü eğitim kurumlarının geçerli saydığı intihal tanımları
- 4 Sık Görünen İntihal Şekillerine Bir Bakış
- 5 İntihal yapmak neden gurur verici bir şey değildir?
- 6 İntihal Tespit Edildiğinde Yaşanabilecek Sonuçlar:
- 7 İntihalden kaçınarak nasıl güvenilir bir akademik çalışma yapabilirsiniz?
- 8 Özet
- 9 Kaynakça
İNTİHALİN TANIMI
Başka yazarların eserlerinde görüp okuduğumuz, kendimize ait olmayan bilgi, fikir ve düşünceleri bu eserleri belirtmeden sanki kendimize aitmiş gibi algılanacak şekilde kullandığımızda intihal ya da başka bir deyimle fikir hırsızlığı yapmış oluruz. Akademik çalışmalarda başka eserlerden alıntılar yapmak elbette normaldir ve gereklidir de, ama bize ait olmayan fikir, düşünce ve bilgileri kendimizinmiş gibi göstermeye çalışmamız etik değildir.
Esinlendiğimiz, bilgilerini ve fikirlerini kullandığımız kişilerin eserlerini mutlaka belirtmeliyiz. İntihal ve fikir hırsızlığı birçok farklı şekilde ortaya çıkabilir, örneğin başkasının yazılarını aynen kopyalamak intihal olacağı gibi, yabancı yayınlardan bazı bilgileri başka bir dile çevirerek kullanmak ya da buradaki fikirleri kaynak belirtmeden kullanmak da intihal olarak değerlendirilir.
Bir yazıda intihal olup olmadığını anlamak mümkündür, bu iş için hazırlanmış yazılımlar da vardır. Eğer bir yazıda intihal olduğu tespit edildiğinde ortaya çok ciddi sonuçlar çıkar; örneğin teslim edilen ödev ya da tez geçersiz sayılabilir, kişi okuldan uzaklaştırma cezası alabilir ya da kişinin ünvanı geri alınabilir. Telif hakkı ihlali gibi intihal, yani fikir hırsızlığı da cezaya tabi olan bir suçtur.
Bu nedenle, akademik çalışmalar yapan ve teslim eden kişilerin yazılarında kullandıkları kaynakları nasıl doğru bir şekilde belirteceklerini çok iyi bilmeleri, nelerin intihal olarak değerlendirildiğini öğrenmeleri ve intihal sayılabilecek olan her tür durumdan kesinlikle kaçınmaları gerekir.
İntihal: İkinci el yaratıcılık
YA DA bilgi hırsızlığının başka bir adı
Bir yazar başka bir yazara ait olan yazıları kopyalarsa buna intihal denir.
Bir yazar başka birçok yazara ait olan yazıları kopyalarsa buna bilim denir. (anomim, Winter 2004: 88’den alıntı)
Başkalarına ait olan yazıların doğru şekilde alıntılanmasının bilimde kalitenin ölçütü olduğu anlaşıldığında bilginin mevcut bilgiler üstüne kurularak temellendirildiği bilindiğinde başkalarına ait yazıların doğru şekilde alıntılanmasının ne kadar önemli olduğunu da anlayabiliriz.
Herkes sahibine haber vermeden bir şeyi almanın çok da nazik bir şey olmadığını bilir. Henüz küçük çocuklarken başka bir arkadaşımızın oyuncağını ondan izinsiz almanın hoş bir davranış olmadığını ve bunu yaptığımızda büyüklerin bizi cezalandıracaklarını öğreniriz. Yetişkinlikte elbette daha büyük sorumluluklar taşıyoruz ve yapılan hırsızlıkların sonuçları sanılandan daha ağır olabiliyor.
Bu durum çalınan şeyin materyal olmaması ve ‚sadece’ düşünce olduğu durumlarda da geçerli. Peki intihal tam olarak nedir ve nasıl önlenebilir? ‚İntihal, başka bir kişinin yazısını sanki kendi yazımızmış gibi göstermektir’ (Kruse 2007: 82). Başkasının yazdığı bir yazıyı alıp kendi yazınıza taşıdığınızda ve bunu yaptıktan sonra kullandığınız kaynağı açık ve net bir şekilde belirtmediğinizde bu intihal olur.
‘Fakat‚ içerik olarak, kelime kelime alıntılanmamış olan ve dilini değiştirerek yazdığınız çok uzun metinler eğer tamamen sizin cümlelerinizle ve yorumlamanızla yazılmadılarsa yine intihal olarak değerlendirilirler.’ (Gruber, Heumer & Rheindort 2009: 161). Dolayısıyla, bir başkasına ait olan düşünceleri kaynak belirtmeden kullanmak intihal kapsamına girer.
Ünlü eğitim kurumlarının geçerli saydığı intihal tanımları
“…bir başkasına ait olan bir fikrin, buluşun, araştırma sonuçlarının veya araştırma ürünlerinin bir bölümü ya da tümünün, ….kaynak gösterilmeksizin istemli olarak kopya yada tercüme edilip yazarın kendi üretimi gibi gösterilmesidir” (Türkiye Bilimler Akademisi Bilim Etiği Komisyonu, 2002, s. 39).
“Başkalarının yazılarından bölümler, dizeler alıp kendisininmiş gibi gösterme veya başkalarının konularını benimseyip değişik bir biçimde anlatma” (Türk Dil Kurumu, 2017).
Sık Görünen İntihal Şekillerine Bir Bakış
Karmasin & Ribing intihalin en sık görüldüğü şekillerin bir özetini yapmış (Alpen-Adria-Üniversitesi Klagenfurt) (2014: 112-113 ile karşılaştırınız)
[table “264” not found /]Önemli: ‘Her bir akademik çalışma özgün olmalıdır ve intihal başarıyı ortadan kaldıran kesinlikle işlenmemesi gereken etik bir suçtur’ (Kruse 2007: 82). Bu nedenle intihal suçu işlememek için çok dikkatli olmalı, özen göstermeli ve çalışmalarınızı titizlikle yürütmelisiniz.
İntihal yapmak neden gurur verici bir şey değildir?
Bilimsel çalışmanızdaki metinleri internette mevcut olan diğer dokümanlarla karşılaştırarak yazınızdaki çalıntı bilgileri tespit eden intihal tespit yazılımları vardır (Karmasin & Ribing 2014: 113 ile karşılaştırınız). İntihal örneklerini ortaya çıkarmak için üniversitelerde kullanılan intihal tarayıcıları bunun herkesçe bilinen bir örneğidir.
Bu nedenle öğrencilerden çalışmalarını basılı olarak teslim etmelerinin yanında WORD ve PDF dokümanı olarak da vermeleri istenir. Eğer bir çalışmada intihal tespit edilirse ortaya birtakım olumsuz sonuçlar çıkacaktır ve intihal suçu işleyen kişinin öğrenim hayatının sonlanması söz konusu olabilir. Bu hemen apar topar okuldan uzaklaştırılacağınız anlamına gelmese de çok utanç verici ve küçük düşürücü olabilir.
Çünkü, ‚bilgi hırsızlığı dükkan soymaktan çok da farklı bir şey değildir: aradaki fark bilgi hırsızlığının, ‚bir alışveriş hatası’ olarak yorumlanabileceği bir kanunun bulunmamasıdır’ (Ernst 2011’de Theisen’den yapılan alıntı 2013: 275).
Önemli: Eğer kaynakçanızı bilimsel çalışmanıza eklemeyi unutursanız bu da bilgi hırsızlığı olarak değerlendirilir ve bunun fark edilmesi çalışmanızın güvenilirliğini düşürür. Yapılan daha büyük çaplı intihallerin ise deneyimli bir doçent ya da profesör tarafından herhangi bir yazılıma gerek duyulmaksızın kolaylıkla fark edilebileceği açıktır.
Herkes intihalin tespit edilmesi durumunda ortaya çıkabilecek bu ciddi sonuçları gerçekten anlamalıdır, çünkü bu hatayı kendi tezinde yapan bir kişinin intihal gerekçesiyle doktora derecesi tanınmayabilir (Oertner, St. John & Thelen: 61 ile karşılaştırınız). Bu konuda şüpheye hiç yer bırakmamak ve tam güvence sağlamak için bu suçu işleyen kişilerin kariyerlerinin tamamen sonlandırdığı örnekler de var. Bu tür lisans bitirme tezleri ya da yüksek lisans tezleri tabi ki sahtedir. Bu denenle bilgi intihal suçu işlmenenin yaratacağı ciddi sonuçlar kesinlikle hafife alınmamalıdır.
Online intihal tespiti hizmetimiz
İntihal Tespit Edildiğinde Yaşanabilecek Sonuçlar:
- En düşük not verilir (örneğin ‚yetersiz’, ‚başarısız’ gibi) ve değerlendirmenin iptal edilmesi (Theisen 2013: 277 ile karşılaştırın)
- Çalışmanızı tekrar teslim etme hakkınız elinizden alınır, öğrenciliğiniz iptal edilir (Oertner, St. John & Thelen 2014: 66 ile karşılaştırın)
- Akademik ünvan geçersiz sayılır ve öğrenim yasağı verilir (Theisen 2013: 277 ile karşılaştırın)
- Kopya ve Telif Haklarının çiğnenmesi yasal suçtur ve cezalandırılır, bakınız Telif Hakları Yasası Sayı 106 ve Ceza Kanunu 263; bu üç ile beş yıl arası değişen hapis ya da para cezası şeklinde olabilir (Oertner, St. John & Thelen 2014: 66 ile karşılaştırın).
İntihalden kaçınarak nasıl güvenilir bir akademik çalışma yapabilirsiniz?
Alıntı yapmak kurallarına uygun şekilde yapıldığı sürece yasak değildir, telif hakları kanunu bilimsel amaçlı olarak alıntı yapmaya izin verir, bakınız 51 ve 63 sayılı kanunlar (Oertner, St. John & Thelen 2014: 66 ile karşılaştırın)! Bu durumda esinlendiğimiz fikirlerin ve düşüncelerin kaynaklarını doğruca ve eksiksizce belirterek kullanmak dururken neden sırf bazı hatalı kullanımlar ve belirtilmemiş kaynaklar yüzünden fikir hırsızlığı ile damgalanalım?
Üniversite eğitimi almayı isterken amaçlarımızdan biri de zaten doğru bir şekilde bilimsel çalışma yapabilmeyi öğrenmek. Bu da emek isteyen bir süreç, her güzel şey gibi bu da hazır olarak kucağımıza düşmüyor ve elbette bunun için çaba harcamamız gerekiyor.
Peki intihalden nasıl kaçınacağız? En çok dikkat etmemiz gerek şey neler gerçekten intihaldir neler değildir bunu anlamaktır, çünkü bazan neyin intihal olup neyin olmadığını tayin etmek güçtür. Aşağıdaki örneklerde doğru yapılan alıntılar ve yazılarla birlikte çeşitli intihaller içeren yazıları görebilirsiniz.
İntihal örnekleri ve bilimsel yazılardaki doğru kullanım şekilleri
Örnek 1 – Orijinal metin (Oertner, St. John & Thelen 2014: 61)
“Öğrenciler günümüzde çok sık bilgi hırsızlığı yapmaktadırlar, özellikle de Wikipedia’dan. Orada kendi araştırmalarının sonucu olarak üretmeleri gereken içeriği özet olarak bulabiliyorlar. […] Bilgi hırsızlığını tamamen terketmelidirler, çünkü öğretmenler öğrencilerine ödevler verdiklerinde onların sadece bazı bilgileri toplamalarını beklememektedirler. Aksine bilgilerin özümsenerek yaratıcı bir şekilde kullanmaları anlamlıdır.” (Kaynak: Stöcklin, Nando: Wikipedia clever nutzen – in Schule und Beruf, Orell Füssli Verlag, Zürich 2010 (zit. S. 120)
Örnek 2 – Orijinal metin (Gruber, Huemer & Rheindorf 2009: 162-164)
Metindeki bağlamsal uyum ve tutarlılık genel olarak çok önemlidir ama bu örnek ve Renkema (1993: 40)’ın açıklamasından da anlaşıldığı gibi buna her zaman özen gösterilmez:
Öneri: BachelorPrint-Hizmeti’nden faydalanın, böylece çalıntı bilgi taraması 30 dakika içinde online olarak gerçekleştirilsin. Bu sayece güvenliğinizi garanti altına alın ve ödevinizi teslim ederken kendinizi güvende hissedin.
Özet
- Başkalarının fikir ve düüşüncelerini kullanmak, bunu yaparken kaynak belirtmemek bilgi hırsızlığı ya da intihal olarak adlandırılır; bu başkasının elbisesini giymeye benzer.
- İntihalin türleri vardır: Metin hırsızlığı, fikir hırsızlığı, bir yazarın kendine ait olan bir çalışmayı başka bir dile çevirmek, benzetme ve dil kullanımlarının kopyalanması, alıntıların kopyalanması.
- İntihal örneklerini ortaya çıkarmak için dizayn edilmiş yazılmımlar bulunmaktadır, bu yazılımlar bir metni internetteki diğer metinlerle karşılaştırabilirler.
- İntihal sayılacak örneklerin bir çalışmada tespit edilmesinin çok ciddi sonuçları vardır: akademik ünvanınız geçersiz sayılabilir, sınavınız geçersiz sayılabilir, en düşük notu alabilirsiniz, ve bu hırsızlık olduğu için yasal cezalar dahi alabilirsiniz.
- Alıntı yapmak kimse için yasak değildir, kurallarına uygun şekilde yapıldığı ve şüpheye yer bırakılmadığı sürece intihalden kolaylıkla kaçınılaiblir.
Kaynakça
Edebiyat ve Söz Sanatı Terimleri Sözlüğü. (1948) 05.11.2017 tarihinde Türk Dil Kurumu’na ait http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&view=bts&kategori1=veritbn&kelimesec=24523 tam adresinden erişildi.
Gruber, Helmut, Birgit Huemer & Markus Rheindorf. 2009. Wissenschaftliches Arbeiten – EinPraxisbuch für Studierende. Wien: Böhlau Verlag.
Karmasin, Matthias & Rainer Ribing. 2014. Die Gestaltung wissenschaftlicher Arbeiten. 8. Aufl. Wien: Facultas.
Kruse, Otto. 2007. Keine Angst vor dem leeren Blatt – Ohne Schreibblockaden durchs Studium. 12. Aufl. Frankfurt: Campus.
Oertner, Monika, Illona St. John & Gabriele Thelen. 2014. Wissenschaftlich Schreiben – EinPraxisbuch für Schreibtrainer und Studierende. Paderborn: Wilhelm Fink.
Theisen, Manuel René. 2013. Wissenschaftliches Arbeiten – Erfolgreich bei Bachelor- undMasterarbeit. München: Franz Vahlen.
Türkiye Bilimler Akademisi Bilim Etiği Komitesi. 2002. Bilimsel araştırmada etik ve sorunlar. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları.
Winter, Wolfgang. 2005. Wissenschaftliche Arbeiten schreiben. 2. Aufl. Frankfurt: Redline Wirtschaft.